Stuurlui

Ik twijfel aan heel veel maar, dat de mens een afgedwaalde soort is, omdat degenen die leiden, "denken" dat ze de weg weten... of nog erger : doen alsof, daar twijfel ik nauwelijks aan.

- DagEnDauw -

De vader

Hij zit gehurkt aan de rand van de weg, ineengedoken, zijn hoofd licht naar voor gebogen. Tegen de druilregen en de wind in, tracht hij in de beschutting van zijn hand de vlam van de aansteker brandende te houden. Hij kijkt niet op als ik nader, beladen met de kerstgeschenkjes die ik net voor mijn ouders heb gekocht. Hij is diep  in gedachten verzonken.

De lucht is somber en grauw. Zijn wagen staat een eind verderop in de graskant geparkeerd. Op ons beiden na, is de weg verlaten.

Voorzichtig brengt hij de aansteker naar de grond, waar in het gras een kaarsje bij wat bloemen is neer geplant.

Vanop een fotootje lacht het gelaat van een blonde jongen van nog geen twintig jaar, schat ik, hem toe. Het lijkt alsof hij wil zeggen : "Wat fijn dat je ondanks dit weer, toch gekomen bent, vader."

Zacht sijpelt de regen langs het houten kruisje de aarde in.

Ik snak even naar adem terwijl ik hem voorbijfiets. 

Straks vieren wij met de hele familie feest.

Steer your way / Zoek je weg (Cohen vertaald door Dauw)

Zoek je weg, door de restanten

van het altaar en 't portaal.
Zoek je weg, doorheen de fabels
van de Schepping en de Val.
Zoek je weg, langs paleizen
die oprezen uit hun gracht;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.


Stuur je hart langsheen de Waarheid,
die gisteren nog bestond;
zoals fundamentele goedheid;
de Wijze Weg die je nog vond.
Stuur je hart, kostbare hart,
langs iedere vrouw die je hebt gepacht;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.


Stuur je Zelf door de pijn,
die veel echter is dan jij.
Die het kosmisch model verbrijzelde,
dat ons elk uitzicht ontzei.
En laat me nog niet heengaan,
ofschoon een God me daar verwacht;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.


Ze fluisteren; de verschopte stenen,
terwijl Calvariebergen wenen,
omdat Hij stierf om de mens te heiligen,
en wij sterven, ... zelfs voor niets.
Sla dus maar het "Mea Culpa",
dat je geheugen heeft gewist;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.


Zet koers, O mijn hart
- al verzoek ik, zonder recht -
naar die ene die een onmenselijke taak werdt opgelegd;
die het oordeel al voorzag
en weet dat hem de kogel wacht;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.


O, ze fluistren; de verschopte stenen,
terwijl Calvariebergen wenen,
omdat Hij stierf om de mens te heiligen
en wij, sterven zelfs voor niets.
Zeg dus maar het "Mea Culpa"
dat je zoetjesaan vergat;
jaar na jaar,
maand na maand,
dag na dag,
gedacht na gedacht.




Naar "Steer your way" geschreven door Leonard Cohen, voor zijn laatste C.D. "You want it darker". Vrij vertaald door DagEnDauw.

De eenzame eilandbewoner op Rottumerplaat

In de zomer van 1971 stuurde de Nederlandse omroep twee schrijvers om beurten, gedurende zeven dagen, als "eenzame eilandbewoners" naar Rottumerplaat, vanwaar ze dagelijks in een kort verslag een persoonlijk wedervaren uitbrachten over hun isolement , want het Waddeneiland was compleet verstoken van menselijke aanwezigheid en dat was ook de bedoeling. Middels een enkelvoudige radioverbinding werd ondanks alle beperkingen vandien toch met veel geduld door Willem Ruis vanuit de studio in Bredenburg, op regelmatige afgesproken tijdstippen contact gemaakt waarna telkens ook een zeer interessant gesprekje van tien minuten volgde voor uitzending op de radio.

Het betrof hier Godfried Bomans en Jan Wolkers.

Het programma van Gé Gouwswaarde, dat in 2006 als luisterboek op 6 cd’s werd gezet door uitgeverij Rubenstein, viel me vorige week bij de plaatselijke bib onverwacht in handen , zodat ik ze terstond ontleende omdat ik toch wel een beetje een Bomans-fan ben, maar vooral ook omdat ik over deze uitzendingen had gelezen dat deze ervaring mogelijk van invloed was geweest op zijn vroege dood amper een half jaar later, wat beslist mijn nieuwsgierigheid had gewekt.

Tot mijn verwondering waren het echter niet de ervaringen van Bomans die zijn blijven nazinderen toen ik gisteren en vandaag met belangstelling luisterde naar deze zeven uur durende gesprekken, maar werd ik vooral geïnspireerd door de overdenkingen over de visdiefjes en het vuur waarmee Jan Wolkers dagelijks aan de letterlijke “praatpaal” verscheen. Zo zeer zelfs dat ik onder het luisteren terstond mijn schetsboek heb genomen en ondertussen deze diertjes heb trachten te portretteren, zoals ze me door Wolkers voor de geest werden geroepen (Het resultaat ervan kan je hier bekijken). Wat een enthousiaste man was me dat en zo erg betrokken ook bij de natuur. Een totaal andere persoonlijkheid dan ik me bij zijn boeken had voorgesteld eigenlijk èn een schitterende opponent in het programma, voor de stadsmens Bomans, die de eenzaamheid totaal anders had ervaren. 

Dankzij mijn interesse in Bomans ben ik dus ook verrijkt door de uitgebreide kennis van planten en dieren op de Waddeneilanden waarover Jan Wolkers zo enthousiast en met kennis van zaken konde deed in het tweede gedeelte van deze reeks uitzendingen. Nu ben ik persoonlijk ook meer een buitenmens, dus de manier waarop Wolkers de natuur in ogenschouw nam, zou best ook wel de mijne kunnen zijn.

Enkele uitspraken die hij deed wil ik jullie hier niet onthouden...

“Dit eiland is geboren aan het worden, de natuur ligt hier in barensnood en wij gooien het kind met het badwater weg...” over de smeerpijp die er toen voor nogal wat geur en andere hinder zorgde, maar ondanks advies van biologen, maar niet werd dicht gesmeten.

“Het enige leger dat voor mij acceptabel is, is het leger van een haas.” 

Naar aanleiding van de vluchten die regelmatig door de luchtmacht over het eiland werden uitgevoerd... 

En dan de uitspraak over de visdiefjes die me tot tekenen aanzette :

"... dat is zo iets magnifieks. Als God alles geschapen heeft, dan heeft ie de mens “in een scheet” gemaakt, maar bij die visdiefjes, daar heeft ie weken en weken aan zitten knutselen met allerlei bouwpakketten tot dat ie het allermooiste had, dat ie maar maken kon ..."

Beslis zelf maar of hij al dan niet gelijk had over deze ranke beestjes... en ga misschien ook even een kijkje nemen op mijn tekenblog waar de aquarelstudie staat die ik van één van hen maakte.

Het luisterboek kan ik trouwens iedereen van harte aanbevelen, meer erover lees je hier. Je kan er ook een aantal fragmenten beluisteren.